Text: John 17:20-26                                                                           *Íslensk þýðing niður

Grace to you and peace from God our Father and the Lord Jesus Christ.

1.

Today’s Gospel reading is from John, chapter 17. In John's Gospel, chapters 14 through 16 contain a long monologue from Jesus. This is often called his farewell preaching.

Then, chapter 17 is Jesus’ prayer; the entire chapter is his prayer.

So, it actually starts from chapter 14, goes through 15 and 16 where Jesus is preaching, and then after that preaching, he prayed. Well, a long prayer.

He prays, first of all, for the glory of God to be revealed – which, interestingly, is connected to his own death on the cross. It's fascinating that Jesus describes his own death on the cross as the way God's glory will be shown.

And then he prayed for his disciples. And then thirdly, he prays for the people in the world, and that’s the part we’re looking at today. This includes people who don't believe right now, but who will come to believe through the message his disciples share. He prays for all of them to become one, for those who believe in Jesus to maintain their unity.

Because of this, this passage is often used when the church is focusing on ecumenical movements or efforts.

To really understand today's text, we need to think about a very important teaching of the church: the doctrine of the Trinity. This is the understanding that God is one, yet revealed as Father, Son and Holy Spirit.

In our teachings, we say God has three 'personas.' This means God appears to us in three distinct ways, but it’s still one God. And when we talk about the Trinity, we might think this idea only came about after Jesus came to this world and we had the New Testament.

But actually, this idea of God as Trinity is present all the way from the beginning of the Old Testament to the end of the New Testament. In the very first book of the Old Testament, Genesis chapter 1, it’s written: “In the beginning God created the heavens and the earth. Now the earth was formless and empty, darkness was over the surface of the deep, and the Spirit of God was hovering over the waters."

So, when God created the world, the Spirit was also there. The Spirit was with God from the beginning.

And also, when we read John chapter 1, it says this: “In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God. He was with God in the beginning. Through him all things were made; without him nothing was made that has been made.”

And then: “The Word became flesh and made his dwelling among us. We have seen his glory, the glory of the one and only Son, who came from the Father, full of grace and truth.”

John is saying that the Word, who later became Jesus on earth, was also with God from the very beginning. So, we can see simply in the Bible that when God the Father created, the Spirit was there, and also the Word, who later became Jesus, was there. So these three were present from the very beginning, even before the world was created.

2.
The teaching about the Trinity is very difficult. And I would say it's not really possible for us to understand it completely because it’s beyond our human logic. You know, for us, 1 plus 1 plus 1 makes 3. That's our logic. But the teaching of the Trinity means that 1 plus 1 plus 1 makes 1. This isn't our kind of logic; it’s beyond what we can fully grasp. I think it's better for us to simply accept it as one of God's mysteries, rather than trying to explain it perfectly in human terms.

We can say that God is infinite, while we are limited beings. What we can understand in our human world is also limited. God is trying to help us understand, in some way, who God is. And so, God revealed Himself in this understandable form—Father, Son, and Holy Spirit—so that we can have some kind of connection to Him.

The important thing is that the God we believe in exists in this relationship: Father, Son, and Holy Spirit.

This is a relationship because these three are interconnected and together are one God. This means that God's very existence includes diversity. The Father is not the Son, the Son is not the Holy Spirit, and the Holy Spirit is not the Father. Three distinct 'persons' or ways of being exist, and they make one. This means there is diversity within that one unity.

So, the church's teaching of the Trinity includes diversity from the very start.

And this is a very important point.

When we look at today's prayer from Jesus, in verse 21 he says: “Father, just as you are in me and I am in you, may they also be in us, so that the world may believe that you have sent me.”

God exists in Jesus, and Jesus exists in God. And then Jesus says that we are also in them—in the Father and the Son. And simply put, this means that we, who are here in this church, are also being brought into this triangular relationship of Father, Son, and Holy Spirit.

3.

When we talk about the Trinity, we might often think it's something far removed from our daily lives, something we don't feel very connected to. But actually, we are brought into this very relationship when we believe in God.

When we think about God the Father or Jesus our Savior, we often see them as the objects of our faith—those we worship and believe in.

But for this to happen, the Holy Spirit is actually working inside us. The Holy Spirit comes into us, and it's because of the Spirit that we can believe in God the Father and in Jesus. So, when we believe in the triune God, we naturally become part of this divine relationship. God offers us this relationship, and we find ourselves inside this circle of divine life.

So, diversity is very important in our community because God's own character shows diversity. For example, when we hear public figures, perhaps even someone like president Trump, pressuring institutions like universities, telling them they shouldn't teach about diversity, saying, “Don't talk about diversity anymore” – well, what's being said there, I have to say, actually goes against the Church's core understanding of God.

Looking back at Jesus' prayer today, in verse 21, he prays that all of them—all of us who believe in Jesus—may be one. And also, in verse 23, he prays that they may be brought to complete unity. We should be one, in unity.

Now, when we think about this, we have to be very careful. When Jesus says we are to be 'one' or in 'unity,' it doesn’t mean we all have to have the exact same ideas, the same way of living, the same lifestyle, or the same role to play. It's not like every single one of us should become identical, like clones. That would be terribly against the very idea of diversity God cherishes.

What Jesus is saying is that we, as a church, as a community of Jesus, are to be one community that embraces diversity within itself.

4.

If I were to summarize today's lesson or preaching in a few abstract words, I would say that we, the Church, are a community in relationship with the triune God, and this community is founded on diversity. That’s kind of an abstract summary.

But an abstract summary like that doesn't always mean much to us in practical terms. So, let's try to make it a bit more concrete.

We don't have to pretend to be someone else to belong in the church, because God accepts us just as we are right now. And that is the meaning of diversity. We are different, but we are all accepted in the church, in this community. That's the positive side of diversity.

But there's also a challenge in this. The challenge is that in the church, in our church community, there will be people who have different ideas than we do, who have different lifestyles, different tastes, different ways of expressing themselves, or even different ways of using words. And they are all in one community with us.

This means we can't expect everyone in the church, in Jesus' community, to think just like we do. We can't expect everyone to like what we like, or do things exactly the way we do.

No, we are different. That is diversity. So, we have to be very aware of this.

Since each of us is accepted as we are in the church, it means everyone else should be accepted in the same way—just as they are.

And it's not the right way to think, “I don’t want to see anyone here who has a different style than mine. I don’t want anyone in the church whom I don’t like.”

That's not what Jesus is praying for.

We are happy when we are accepted for who we are. You are happy when you are accepted for who you are. And the same goes for everyone.

We have to accept that Jesus loves each person and Jesus accepts each person as he or she is. In the church, this has to be our first priority: Jesus loves everyone, and everyone is invited to the church.

It's not my taste that matters.

Jesus has his own wish, his own purpose for the church. That has higher importance than my taste or your taste. We have to be very clear about this order of importance.

Otherwise, the Church risks falling into a very critical situation – becoming like a social club, a private club, where only people who are already close and alike get together.

That is not really church.

We have a big mission. We have a mission outside the church: to proclaim the gospel, invite more people who have never been to church into the church, and build one community together.

In that process, we will meet many strangers, many different people. Maybe we won't instantly connect with or even like some of them, but what matters isn't our personal taste; it's God's purpose. God's intention is much higher than who we like and who we don't like.

We must have a very clear understanding of these things if we truly want to serve Christ and His church. God help us.

The grace of God, which surpasses all understanding, keep your hearts and your minds in Christ Jesus. Amen.

******

Texti Jóhannes 17:20-26

Náð sé með yður og friður frá Guði föður vorum og Drottni Jesú Kristi.

Guðspjall dagsins er úr Jóhannesarguðspjalli, 17. kafla. Í Jóhannesarguðspjalli, frá 14. til 16. kafla, er langur einræðukafli Jesú. Þetta er oft kallað kveðjuræða hans eða kveðjuprédikun.

Síðan er 17. kafli bæn Jesú; allur kaflinn er bæn hans.

Þannig að þetta byrjar í raun í 14. kafla, heldur áfram í gegnum 15. og 16. kafla þar sem Jesús prédikar, og eftir prédikunina baðst hann fyrir. Já, löng bæn.

Hann biður fyrst og fremst um að dýrð Guðs megi opinberast – sem er, áhugavert nokk, tengt dauða hans á krossinum. Það er heillandi að Jesús lýsir eigin dauða á krossinum sem leiðinni sem dýrð Guðs mun birtast á.

Og síðan bað hann fyrir lærisveinum sínum. Og í þriðja lagi biður hann fyrir fólkinu í heiminum, og sá hluti er texti dagsins í dag. Þetta nær yfir fólk sem trúir ekki á þessari stundu, en sem mun koma til trúar í gegnum boðskap lærisveina hans. Hann biður þess að allir megi verða eitt, að þeir sem trúa á Jesú varðveiti einingu sína.

Vegna þessa er þessi texti oft notaður þegar kirkjan leggur áherslu á samkirkjulegar hreyfingar eða viðleitni.

Til að skilja texta dagsins í dag vel, þurfum við að hugleiða mjög mikilvæga kenningu kirkjunnar: kenninguna um Þrenninguna. Þetta er skilningurinn á því að Guð er einn, en birtist sem Faðir, Sonur (Jesús Kristur) og Heilagur Andi.

Í kenningum okkar segjum við að Guð hafi þrjár „persónur“. Þetta þýðir að Guð birtist okkur á þrjá aðskilda vegu, en er samt einn Guð. Og þegar við tölum um Þrenninguna, gætum við haldið að þessi hugmynd hafi aðeins komið fram eftir að Jesús kom í heiminn og við fengum Nýja testamentið.

En í raun er þessi hugmynd um Guð sem Þrenningu til staðar allt frá upphafi Gamla testamentisins til loka Nýja testamentisins. Í fyrstu bók Gamla testamentisins, 1. Mósebók, 1. kafla, stendur: „Í upphafi skapaði Guð himin og jörð. Jörðin var þá auð og tóm, og myrkur grúfði yfir djúpinu, og Andi Guðs sveif yfir vötnunum.“

Þannig að þegar Guð skapaði heiminn, var Andinn líka þar. Andinn var með Guði frá upphafi.

Og einnig, þegar við lesum 1. kafla Jóhannesarguðspjalls, segir þar: „Í upphafi var Orðið, og Orðið var hjá Guði, og Orðið var Guð. Hann var í upphafi hjá Guði. Allt varð til fyrir hann, án hans varð ekkert til af því sem til er.“

Og síðan: „Og Orðið varð hold, hann bjó með oss, fullur náðar og sannleika, og vér sáum dýrð hans, dýrð sonarins eingetna frá föðurnum.“

Jóhannes er að segja að Orðið, sem síðar varð Jesús á jörðu, var einnig með Guði frá upphafi vega. Þannig getum við einfaldlega séð í Biblíunni að þegar Guð Faðirinn skapaði, þá var Andinn þar, og einnig Orðið, sem síðar varð Jesús. Svo þessir þrír voru til staðar frá bljúgri byrjun, jafnvel áður en heimurinn var skapaður.

2.

Kenningin um Þrenninguna er mjög erfið. Og ég myndi segja að það sé í rauninni ekki mögulegt fyrir okkur að skilja hana að fullu því hún er ofar mannlegum rökum okkar. Þið vitið, fyrir okkur er 1 plús 1 plús 1 samtals 3. Það er okkar rökfræði. En kenningin um Þrenninguna þýðir að 1 plús 1 plús 1 er 1. Þetta er ekki okkar tegund af rökfræði; hún er ofar því sem við getum að fullu skilið. Ég held að það sé betra fyrir okkur að einfaldlega meðtaka þetta sem einn af leyndardómum Guðs, frekar en að reyna að útskýra það fullkomlega á mannlegan hátt.

Við getum sagt að Guð sé óendanlegur, á meðan við erum takmarkaðar verur. Það sem við getum skilið í okkar mannlega heimi er einnig takmarkað. Guð reynir að hjálpa okkur að skilja, á einhvern hátt, hver Guð er. Og því opinberaði Guð sig á þennan skiljanlega hátt – sem Faðir, Sonur og Heilagur Andi – svo að við gætum haft einhvers konar tengsl við Hann.

Það mikilvæga er að Guðinn sem við trúum á lifir í þessu sambandi: Faðir, Sonur og Heilagur Andi.

Þetta er samband vegna þess að þessir þrír eru samofnir og eru saman einn Guð. Þetta þýðir að sjálf tilvist Guðs felur í sér fjölbreytni. Faðirinn er ekki Sonurinn, Sonurinn er ekki Heilagur Andi, og Heilagur Andi er ekki Faðirinn. Þrjár aðskildar „persónur“ eða birtingarmyndir eru til, og þær mynda eitt. Þetta þýðir að það er fjölbreytni innan þeirrar einu heildar.

Þannig að kenning kirkjunnar um Þrenninguna felur í sér fjölbreytni frá upphafi.

Og þetta er mjög mikilvægur punktur.

Þegar við lítum á bæn Jesú í dag, í 21. versi, segir hann: „Faðir, eins og þú ert í mér og ég í þér, megi þeir einnig vera í okkur, til þess að heimurinn trúi að þú hafir sent mig.“

Guð er í Jesú, og Jesús er í Guði. Og síðan segir Jesús að við séum einnig í þeim – í Föðurnum og Syninum. Og einfaldlega sagt, þetta þýðir að við, sem erum hér í þessari kirkju, erum einnig dregin inn í þetta þríhliða samband Föður, Sonar og Heilags Anda.

3.
Þegar við tölum um Þrenninguna, hugsum við oft með okkur að hún sé eitthvað fjarri okkar daglega lífi, eitthvað sem við finnum ekki fyrir mikilli tengingu við. En í raun og veru erum við dregin inn í þetta nákvæmlega sama samband þegar við trúum á Guð.

Þegar við hugsum um Guð Föður eða Jesú Frelsara okkar, lítum við oft á þá sem viðfang trúar okkar – þá sem við tilbiðjum og trúum á.

En til þess að þetta geti gerst, þá er Heilagur Andi í raun að störfum innra með okkur. Heilagur Andi kemur inn í okkur, og það er vegna Andans sem við getum trúað á Guð Föður og á Jesú. Svo, þegar við trúum á hinn þrjárfalda Guð (eða Guð þrenningarinnar), verðum við náttúrlega hluti af þessu guðlega sambandi. Guð býður okkur þetta samband, og við finnum okkur innan þessa hrings guðlegs lífs.

Þannig að fjölbreytni er mjög mikilvæg í samfélagi okkar vegna þess að sjálft eðli Guðs sýnir fjölbreytni. Til dæmis, þegar við heyrum opinberar persónur, kannski jafnvel einhvern eins og forseta Trump, þrýsta á stofnanir eins og háskóla og segja þeim að þeir eigi ekki að kenna um fjölbreytni, með orðunum: „Talið ekki meira um fjölbreytni“ – ja, það sem þar er sagt, verð ég að segja, gengur í raun gegn kjarnaskilningi kirkjunnar á Guði.

Þegar við lítum aftur á bæn Jesú í dag, í 21. versi, biður hann þess að allir þeir – allir við sem trúum á Jesú – megi vera eitt. Og einnig, í 23. versi, biður hann þess að þeir megi verða fullkomlega eitt. Við eigum að vera eitt, í einingu.

Nú, þegar við hugleiðum þetta, verðum við að vera mjög varkár. Þegar Jesús segir að við eigum að vera „eitt“ eða í „einingu,“ þýðir það ekki að við verðum öll að hafa nákvæmlega sömu hugmyndir, sama lífsmáta, sama lífsstíl eða sama hlutverk að gegna. Það er ekki eins og hvert einasta okkar eigi að verða eins, eins og eftirlíkingar. Það færi hræðilega gegn þeirri hugmynd um fjölbreytni sem Guð þykir vænt um.

Það sem Jesús er að segja er að við, sem kirkja, sem samfélag Jesú, eigum að vera eitt samfélag sem faðmar fjölbreytnina innra með sér.

4.
Ef ég ætti að draga saman lexíu eða prédikun dagsins í fáeinum óhlutstæðum orðum, myndi ég segja að við, kirkjan, séum samfélag í sambandi við hinn þrjárfalda Guð, og þetta samfélag er grundvallað á fjölbreytni. Þetta er svona óhlutstæð samantekt.

En slík óhlutstæð samantekt þýðir ekki alltaf mikið fyrir okkur í raunveruleikanum. Svo, reynum að gera þetta aðeins áþreifanlegra.

Við þurfum ekki að þykjast vera einhver annar til að tilheyra kirkjunni, því Guð tekur við okkur nákvæmlega eins og við erum, hér og nú. Og það er merking fjölbreytninnar. Við erum ólík, en við erum öll samþykkt í kirkjunni, í þessu samfélagi. Það er jákvæða hliðin á fjölbreytninni.

En það er líka áskorun í þessu. Áskorunin er sú að í kirkjunni, í okkar kirkjusamfélagi, mun vera fólk sem hefur aðrar hugmyndir en við, sem lifir öðruvísi lífsstíl, hefur annan smekk, aðra tjáningarmáta eða notar jafnvel orð á annan hátt. Og þau eru öll í einu samfélagi með okkur.

Þetta þýðir að við getum ekki ætlast til þess að allir í kirkjunni, í samfélagi Jesú, hugsi nákvæmlega eins og við. Við getum ekki ætlast til þess að öllum líki það sama og okkur, eða geri hlutina nákvæmlega eins og við.

Nei, við erum ólík. Það er fjölbreytni. Svo, við verðum að vera mjög meðvituð um þetta.

Þar sem hvert okkar er samþykkt eins og við erum í kirkjunni, þýðir það að allir aðrir eiga að vera samþykktir á sama hátt – nákvæmlega eins og þeir eru.

Og það er ekki rétta leiðin að hugsa: „Ég vil ekki sjá neinn hér sem hefur annan stíl en ég. Ég vil ekki neinn í kirkjunni sem mér líkar ekki við.“

Það er ekki það sem Jesús biður fyrir.

Við erum hamingjusöm þegar við erum samþykkt fyrir það sem við erum. Þú ert hamingjusamur/söm þegar þú ert samþykkt/ur fyrir það sem þú ert. Og það sama gildir fyrir alla.

Við verðum að meðtaka að Jesús elskar hverja manneskju og Jesús tekur við hverri manneskju eins og hún er. Í kirkjunni verður þetta að vera forgangsatriði okkar: Jesús elskar alla, og öllum er boðið í kirkjuna.

Það er ekki minn smekkur sem skiptir máli.

Jesús hefur sína eigin ósk, sinn eigin tilgang fyrir kirkjuna. Það hefur meira vægi en minn smekkur eða þinn smekkur. Við verðum að hafa mjög skýra forgangsröðun í þessu.

Annars á kirkjan á hættu að lenda í mjög alvarlegri stöðu – að verða eins og félagsklúbbur, einkaklúbbur, þar sem aðeins fólk sem þegar er náið og líkt kemur saman.

Það er ekki raunveruleg kirkja.

Við höfum stórt verkefni. Við höfum verkefni utan kirkjunnar: að boða fagnaðarerindið, bjóða fleira fólki sem aldrei hefur komið í kirkju inn í kirkjuna, og byggja eitt samfélag saman.

Í því ferli munum við hitta marga ókunnuga, margt ólíkt fólk. Kannski munum við ekki ná samstundis sambandi við suma þeirra eða jafnvel líka við þá, en það sem skiptir máli er ekki okkar persónulegi smekkur; það er tilgangur Guðs. Ásetningur Guðs er miklu æðri en hverjum okkur líkar við og hverjum ekki.

Við verðum að hafa mjög skýran skilning á þessum hlutum ef við viljum í raun og veru þjóna Kristi og kirkju hans. Guð hjálpi okkur.

Náð Guðs, sem er æðri öllum skilningi, varðveiti hjörtu yðar og hugsanir yðar í Kristi Jesú. Amen.

*Þýdd af Gemini Pro 2.5